Overstromingen België 2021

Nieuws


Update 18-02-2022:

Het Croix-Rouge de Belgique voorziet een budget om de spontane vrijwilligersgroepen en VZW's te ondersteunen in hun projecten die gerealiseerd worden van 1 januari tot 31 mei 2022. Zij die willen kunnen hun dossier indienen op

https://sites.google.com/ni-wakati.be/soutienauxassociations/accueil?


Update 09-02-2022:

We vragen met aandrang dat er geen materialen meer gedoneerd worden.  De depots zitten volledig vol en het is moeilijke om de hulpgoederen te sorteren.

Enkele op aanvraag van de vaste vrijwilligers, zullen er vragen komen om gerichter te doneren. Er wordt nu volop gekeken om dit via een bepaald platform te doen, zodat het overzichtelijker wordt.

In de nacht van 14 op 15 juli wordt België getroffen door een zeer zware overstroming.  De eerste dag wordt het duidelijk dat dit een ramp van een ongekende omvang is. Het rampgebied strekt zich uit over een afstand van 100 km en ongeveer 260 dorpen of steden zijn getroffen, zij het wel in ongelijke mate. Dit gaat van een paar huizen met ondergelopen kelders in een dorp tot plaatsen waar hele wijken getroffen worden en waar het water metershoog de huizen is binnengestroomd.

#tousensemble #hulpwallonië #overstromingen #hulp #vrijwilligers #ramp #onweer  #vrijwilligerswerk  #help #wallonië #natuur  #water #klussen #wateroverlast #vrijwilligersgezocht  #samen #volunteers #ploeggeest #rampenplan #noodweer #belgië #nederland #vrijwilliger  #volunteer 


Enorme stortbuien treffen België op zaterdag 14 juli die alom overstromingen veroorzaken. Enorme schade wordt geconstateerd in de provincie Namen, het zuiden van België. Uiteindelijk zal deze ramp aan 42 mensen het leven kosten. 202 van de 262 Waalse gemeenten komen in aanmerking voor het Rampenfonds.

Vanaf de eerste dag schieten lokale autoriteiten, het leger, de brandweer en de Civiele Bescherming in actie. Het Rode Kruis doet de tweede dag een oproep om geen spontane hulp ter plaatse te bieden, een oproep die door de politieke wereld wordt overgenomen en via de media wordt verspreid.  Door de burgers wordt dit massaal genegeerd. Integendeel, naarmate het duidelijk wordt dat de hulp die door de officiële instanties geboden wordt, ruim tekort schiet voor een ramp van deze omvang, ontstaat een ware beweging van burgerlijke ongehoorzaamheid die een ongekende stroom van solidariteit tot gevolg heeft. In de dagen en weken volgend op de tragedie trekken duizenden spontane vrijwilligers naar de rampgebieden, met wagens, bestelwagens en vrachtwagens, tot de nok gevuld met hulpgoederen. Vlamingen, Walen en Brusselaars en vrijwilligers uit Nederland, Frankrijk en Duitsland stropen de mouwen op, organiseren zich in groepen en groepjes en zetten allerhande acties op om het leed van de slachtoffers te verlichten.

Geen rampenplan

Opeens is er geen sprake meer van een verdeeld België, van communautaire problemen, van ‘defederalisering’, van moeilijke Noord-Zuid-relaties. Het enige wat nog telt zijn de mensen in nood, empathie, menselijke waarden, naastenliefde.

Deze spontane solidariteit is naar omvang ongekend en in alle opzichten divers. Iedereen die zich geroepen voelt neemt deel. Vrijwilligers vertegenwoordigen alle beroepen en achtergronden. Aanvankelijk verloopt de hulp willekeurig, maar in de loop der dagen krijgt ze meer structuur, naarmate vrijwilligers elkaar vinden. Het gaat van afspraken maken met elkaar en met plaatselijke contactpersonen, elkaar tips geven. Hierdoor begint de hulpverlening doelgerichter en efficiënter te verlopen.

Toch zijn er ook een aantal problemen, zwakheden en tekortkomingen, inherent aan de spontaniteit en improvisatie van een diverse groep vrijwilligers.  De politieke wereld weet niet goed hoe te reageren op de ramp. Het beheer evolueert van federaal naar gewestelijk, om daarna weer federaal te worden. Een maand na de ramp blinkt de overheid uit door haar ontoereikende respons op de noodsituatie, haar gebrek aan communicatie en haar verkeerde inschatting van de omvang van de ramp en de noden. De algemene indruk is overal hetzelfde: too little, too late. Deze tragische ramp leert ons alvast dat België niet voorbereid was en is op een ramp van deze omvang.

De klimaatverandering dwingt ons om vooruit te kijken, want rampen als deze zullen zich steeds frequenter voordoen. Spontane hulpverlening van vrijwilligers is cruciaal gebleken en zal in de toekomst essentieel blijven. De politiek en de officiële hulporganisaties zullen hier rekening mee moeten houden en zullen moeten leren om ermee samen te werken.

 

Deze analyse

  • Wil de spontane hulpverlening in kaart brengen en aan zelfkritiek doen. Wat heeft er goed gewerkt, wat minder, wat waren de concrete problemen en uitdagingen, hoe daarmee is omgegaan, wat kan er in de toekomst verbeterd worden, is een gemeenschappelijk platform aan de orde, welke duurzame samenwerkingen kunnen er tot stand komen?

  • Wenst het te hebben over de bescheiden samenwerking met de bestaande hulporganisaties, de overheid en de pers, en enkele ideeën aan te reiken om zich in de toekomst nog beter op dergelijke gebeurtenissen voor te bereiden.

  • Spreekt over spontane vrijwilligers. Deze term omvat zowel de mensen die ter plaatse zijn geweest om kelders leeg te pompen, vuil te ruimen, bepleistering af te kappen enz., als alle anderen die op vrijwillige basis aan de hulpverlening hebben bijgedragen. Door informatie te delen, inzamelacties te houden, goederen te schenken, maaltijden te bereiden, contact met bedrijven op te nemen, mensen met elkaar in contact te brengen, enz. Al deze vormen van hulpverlening waren even noodzakelijk en complementair.

  • Beoordeelt kritisch over onder meer La Croix Rouge en Het Rode Kruis. Deze kritiek behelst enkel de falende structuur van de organisatie en heeft geen enkele betrekking op de talrijke vrijwilligers van La Croix Rouge en Het Rode Kruis die zich met volle overgave hebben ingezet voor de hulp aan slachtoffers.

Copyright fotoreeks © Wendy Leyten 

Ten slotte is dit rapport ook een oproep aan de overheid, de lokale overheden en de officiële hulporganisaties om tot een duurzame samenwerking te komen en de spontane vrijwilligers als volwaardige en onmisbare partners te zien.

Deze analyse werd tot stand gebracht op basis van gerichte enquêtes en de ervaringen van de duizenden vrijwilligers van de groep ‘Hulp voor slachtoffers overstromingen in Wallonië vanuit Vlaanderen’, alsook de antwoorden op enquêtes en antwoorden van andere Facebookgroepen in Wallonië en de getuigenissen van tientallen slachtoffers.